اولین قسمتی كه سلول های سرطانی سینه می توانند گسترش پیدا كنند، غدد لنفاوی زیر بغل است ؛ بنابراین با اطلاع پیدا كردن از وجود تومور در این غدد لنفاوی متوجه خواهیم شد كه تا چه میزان شانس پخش شدن تومور به نقاط دیگر بدن وجود دارد. به منظور بررسی وجود یا عدم وجود غدد لنفاوی در زیر بغل به طور معمول جراح این غدد لنفاوی را زمان عمل جراحی سینه برداشته و به آزمایشگاه ارسال می كند. در گذشته تمام غدد لنفاوی زیر بغل طی پروسه جراحی برداشته می شد اما به تدریج مشخص شد كه برداشتن 10 الی 12 عدد غده لنفاوی برای اطمینان پیدا كردن از وضعیت این غدد كافی می باشد. البته در زمان جراحی غدد لنفاوی زیر بغل ، در صورتی كه جراح ، غدد لنفاوی بزرگ را مشاهده كند و احتمال دهد كه سلول های سرطانی داخل آن ها وجود دارد باید آن ها را نیز بردارد. با این حال كه این روش ضروری است ولی عوارضی نیز در پی دارد كه از آن جمله می توان به تورم دست در 30-25 % افراد اشاره نمود. جهت کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه با ادامه این مقاله از دکتر محمد هادیزاده ، فوق تخصص جراحی زیبایی ترمیمی و بیماری های پستان همراه باشید.
جراحان با تجربه قادر خواهند بود با برداشت تعداد كم تری غدد لنفاوی زیر بغل به انجام این مرحله بپردازند. اخیرا روشی با عنوان بیوبسی غده لنفاوی نگهبان ابداع گشته است. در این روش با علامت گذاری كردن به وسیله مواد رنگی یا مواد رادیو اكتیو بسیار ضعیف ، اولین غده زیر بغل كه به سینه مربوط می شود ، مشخص می گردد و در زمان عمل جراحی ، تنها همین غده پیش آهنگ یا نگهبان كه اولین محل آسیب پذیر از سرطان سینه محسوب می شود برداشته و جهت پاتولوژی ارسال می گردد.
آیا جراحی غدد لنفاوی زیربغل در تمام زنان که مبتلا به سرطان سینه هستند الزامی است ؟
عموما بیماران از نظر میزان درگیری غدد لنفاوی به دو گروه تقسیم می شوند:
- گروه اول) درگیری غدد لنفاوی زیر بغل در مراحل تصویربرداری و معاینات تائید شده است ، بنابراین برداشتن غدد لنفاوی الزامی است.
- گروه دوم ) بیمارانی که نشانه ظاهری از درگیری غدد لنفاوی با سرطان ندارند بنابراین با پیدا کردن غده لنفاوی نگهبان و با روش بیوپسی از آن و فرستادن نمونه به پاتولوژی ، در خصوص لزوم برداشتن یا برنداشتن این غدد تصمیم گرفته می شود.
نحوه آماده شدن برای جراحی غدد لنفاوی زیر بغل
یک روز قبل از برداشتن غدد لنفاوی زیر بغل به کمک عمل جراحی لازم است در بیمارستان بستری شوید. به این وسیله پزشک می تواند با انجام آزمایش خون و رادیوگرافی قفسه سینه ، تا حدودی از ایمن بودن روند جراحی و بیوپسی سینه اطمینان حاصل نماید.
روند جراحی غدد لنفاوی زیر بغل
این پروسه درمانی اغلب تحت بیهوشی عمومی انجام می شود و جراح سینه برای خارج کردن غدد لنفاوی و بافت های مجاور سینه ، برشی 2 اینچی (5 حدود سانتی متر) در نزدیکی پستان ها ایجاد می کند. بعد از خارج کردن غدد و پیش از آنکه زخم ها بسته شوند با بخیه یک لوله کوچک برای تخلیه ترشحات زخم قرار داده می شود. در نهایت یک کیسه برای جمع آوری ترشحات اضافی به انتهای لوله متصل خواهد شد.
مراقبت های بعد از عمل برداشتن غدد لنفاوی زیر بغل
مدت زمان بهبودی ، دوره ریکاوری و مراقبت های پس از این جراحی در بیماران مختلف ، متفاوت بوده و به ویژگی های مختلف ازجمله شرایط فیزیولوژیک بیمار و نوع جراحی بستگی دارد. در نهایت جراح سینه تعیین کننده مدت زمان انجام مراقبت های لازم مناسب پس از عمل جراحی غدد لنفاوی زیر بغل است که این مراقبت ها شامل موارد زیر می باشد :
- راهکارهایی در جهت کاهش تورم و کبودی
- مراقبت از زخم های جراحی
- مدیریت لوله و کیسه تخلیه
- گزارش علائم و نشانه های مشکوک به پزشک متخصص
مزایای جراحی برداشتن غدد لنفاوی زیر بغل
بررسی روند پیشرفت سرطان و تعیین طرح درمانی موثر از جمله مزیت های این جراحی به شمار می آید. با وجود مزایای این فرآیند درمانی اما عوارض جانبی خاصی نیز به دنبال دارد که در ادامه به برخی از آن ها اشاره شده است :
- بررسی سطح گسترش سرطان:
با برداشتن غدد لنفاوی آلوده به سرطان ، پزشک از میزان گسترش بیماری ، بافت ها و اندام های آلوده مطلع می شود و به این ترتیب از رشد بیشتر سلول های سرطانی و گسترش در سایر اندام های بدن جلوگیری می کند.
- کاهش ریسک بازگشت سرطان:
از آنجایی که سلول های سرطانی نهفته می توانند به نواحی مختلف از بدن متاستاز بدهند یا پس از مدتی مجدد شروع به فعالیت مخرب کنند برداشتن غدد لنفاوی آلوده مانع از بازگشت سرطان می شود.
- پاکسازی بهتر بدن از سرطان:
با انجام این روش درمانی بدن تا حد زیادی از سلول های سرطانی پاک می شود.
- تشخیص مرحله درمان بیماری:
با جراحی غد لنفاوی زیربغل ، جراح به طور کامل نسبت به مراحل درمان و سطح درگیری بیمار با سلول های سرطانی آگاهی پیدا می کند بنابراین با دید باز در خصوص نیاز به انجام سایر روش های درمانی مثل رادیوتراپی و شیمی درمانی تصمیم می گیرد.
معایب برداشتن غدد لنفاوی زیر بغل :
هر چند که جراحی غدد لنفاوی زیربغل فواید بسیاری دارد و یک درمان موثر در جلوگیری از پیشرفت سلول های سرطانی محسوب می شود با این حال می تواند عوارضی نیز داشته باشد که مهمترین آن ادم لنفاوی یا تورم در بازوها و جمع شدن مایعی به نام سروما در زیر بغل است که تقریبا از هر 4 بیمار 1 بیمار درگیر این عارضه هست. سایر عوارض ناشی از برداشتن غدد لنفاوی زیر بغل:
- درد و احساس افزایش فشار در بازو
- دست درد سمتی که گره لنفاوی برداشته شده
- احتمال عفونت و التهاب
- باقی ماندن جای زخم جراحی
- آسیب عصبی در محدوده جراحی شده
- مشکلاتی در ترمیم و بهبود زخم
- لخته شدن خون
- تجمع مایعات در نزدیکی محل جراحی
پاسخ به چند سوالات متداول
آیا بعد از جراحی غدد لنفاوی زیر بغل می توان سوتین پوشید ؟
بله ، البته لازم است تا زمان ترمیم زخم ها که اغلب 10 روز طول می کشد ، صبر نمایید.
آیا بعد از این جراحی می توان پروتز سینه انجام داد ؟
بعد از تکمیل روند درمان با مشورت پزشک می توانید برای انجام عمل جراحی پروتز سینه اقدام نمایید.
آیا بعد از جراحی برداشتن غدد لنفاوی می توان از مام و دئودورانت استفاده کرد ؟
بله ، استفاده از مام های فاقد مواد شیمایی و الکل مانعی ندارد.
آیا بعد از برداشتن غدد لنفاوی زیر بغل می توان اقدام به لیزر موهای زائد کرد ؟
خیر ، بهتر است در خصوص حذف موهای زائد بدن با پزشک خود مشورت نمایید.